شکستگی مچ دست معمولاً شکستگی در استخوان رادیوس دیستال است که یکی از استخوان‌های ساعد در سمت شست دست به حساب می‌آید. شکستگی مچ دست معمولا در اثر افتادن و عکس‌العمل طبیعی بدن در مقابله با افتادن و در نتیجه مانع کردن دست از بروز آسیب بیشتر، روی میدهد. بعد از آن، اولین کاری که باید انجام دهید مراجعه به بخش اورژانس برای دریافت مراقبت تخصصی بیشتر و گچ گرفتن است. بعد از باز کردن گچ دست، نوبت به شروع جلسات فیزیوتراپی و کاردرمانی به مدت 4 تا 6 ماه است تا توانایی و قدرت دست و مچ بازگردد. در این مقاله، ما قصد داریم ورزش‌های کاردرمانی و دیگر درمان‌های احتمالی را برای توانبخشی مچ دست شکسته ارائه دهیم.
فیزیوتراپی و توانبخشی بعد از شکستگی مچ
برخی روش‌های توانبخشی برای مچ دست شکسته می‌توانند انجام شوند و موثرترین آنها ورزش و کاردرمانی است. علاوه‌براین، می‌توان از آتل به منظور محافظت از استخوان در حال ترمیم، مخصوصا در شب، استفاده کرد.
انعطاف و کشش مچ دست
ساعد خود را روی میز بگذارید، در همان حال دست و مچ آسیب دیده روی میز قرار گرفته و کف دست به سمت پایین باشد. مچ خود را خم کنید تا دست را به سمت بالا ببرید و دست خود را مشت کنید، سپس دست را پایین آورده و انگشتان را به حالت استراحت قرار دهید. این حالت را هر دفعه به مدت حدود 6 ثانیه نگه دارید. این ورزش را 8 تا 12 بار تکرار کنید.
چرخش دست
در حالت نشسته قرار بگیرید، ساعد و مچ آسیب دیده را روی ران خود بگذارید، کف دست به سمت پایین باشد. دست خود را برگردانید تا دست روی ران قرار گیرد و کف دست به سمت بالا باشد. همانطور که ساعد را روی ران نگه داشتید کف دست را به طور متناوب به سمت بالا و پایین بچرخانید. این ورزش را 8 تا 12 بار تکرار کنید.
انحراف اولنار و رادیال مچ دست
دست صدمه دیده را در مقابل خود به حالت کشیده قرار دهید، کف دست به سمت پایین باشد. به آرامی مچ دست را تا حد امکان به طرفین خم کنید. هر حرکت را به مدت حدود 6 ثانیه نگه دارید. این ورزش را 8 تا 12 بار تکرار کنید.
حرکت کششی منبسط کننده مچ دست
بازو و مچ دست آسیب دیده را در مقابل خود بکشید و انگشتان را به سمت زمین خم کنید. با دست دیگر، به آرامی و تا جایی که حس کشش ملایمی در ساعد می‌کنید، مچ دست را بیشتر خم کنید.این حالت را به مدت حداقل 15 تا 30 ثانیه حفظ کنید. این ورزش را 2 تا 4 بار تکرار کنید.
زمانی که این حرکت را توانستید بدون درد و به آسانی انجام دهید، مراحل یک تا چهار را تکرار کنید. اما این بار بازوی آسیب دیده را در مقابل خود بکشید و مشت کنید ولی مچ دست به سمت پایین باشد. سپس مچ دست را خم کنید و به سمت زمین مشت کنید.
حرکت کششی انعطافی مچ دست
بازو و مچ آسیب دیده را به صورتی در مقابل خود بکشید که کف دست دورتر از بدن قرار گیرد. مچ دست را به سمت عقب خم کنید و کف دست را به سمت سقف حرکت دهید. با دست دیگر، به آرامی و تا جایی که کشش متوسطی در ساعد حس کنید، مچ دست را بیشتر خم کنید. این حالت را به مدت حداقل 18 تا 30 ثانیه نگه دارید. این ورزش را 2 تا 4 بار تکرار کنید.
خم کردن به درون
مچ دست آسیب دیده را روی میز قرار دهید و مفاصل بزرگ که انگشتان را به دست متصل می‌کنند را خم کنید. شست و دیگر مفاصل انگشتان را صاف نگه دارید؛ به آرامی انگشتان را صاف کنید. مچ دست باید به حالت استراحت باشد و در راستای انگشتان و شست شما قرار گیرد. سپس به نقطه شروع باز گردید و دست را خم کنید. این ورزش را 8 تا 12 بار تکرار کنید.
MP اکستنشن
ابتدا دست آسیب دیده را روی میز قرار داده و با دست سالم مچ و کف دست خود را بگیرید، به طوری که انگشت دست آسیب دیده به دور شست دست سالم حلقه شده باشد. سپس انگشتان دست آسیب دیده را خم کنید به گونه‌ای که تنها دو بند اول انگشت خم شده و انگشتان حالت قلاب بگیرند. چد ثانیه مکث کرده و دوباره حرکت را تکرار کنید. این ورزش را 8 تا 12 بار تکرار کنید.
توانبخشی شکستگی مچ با ارتز
ارتزهای دست مخصوص نواحی دست و مچ دست طراحی شده‌اند. بسته به مدل، می‌توانند برای بخش‌هایی از ساعد نیز موثر باشند. پزشک معمولا در طی دوره ریکاوری از شما می‌خواهد که آتل استفاده کنید. اگر از ارتز دست استفاده می‌کنید، از قسمت آسیب دیده نمی‌توانید به همان اندازه که با پشتیبان دست، مچ یا انگشت آن را حرکت می‌دادید، استفاده کنید. ارتز دست مفصل را تثبیت یا انگشت، دست یا مچ را بی حرکت می‌کند. استفاده از ارتز به پیشگیری از خم شدن زیاد مچ دست در هنگام خواب یا مکان‌های شلوغ کمک می‌کند.
توانبخشی و تسریع بهبود استخوان با دستگاه‌های مدرن
در برخی مواقع، شکستگی‌ها با سرعت مناسبی ترمیم نمی‌شوند و پس از باز نمودن گچ نیز همچنان مشکلاتی وجود دارند. در این حالت می‌توان از روش‌های توانبخشی مثل شاک ویو، لیزر و تحریک الکتریکی استفاده نمود تا سرعت ترمیم استخوان و بافت‌ها را افزایش دهد.
شاک‌ویو تراپی برای شکستگی مچ دست
درمان با شاک‌ویو تراپی برون بدنی رادیال به نظر جایگزینی موثر و بی‌خطر در درمان جوش نخوردن استخوان‌ها در صورت تشخیص زودهنگام است. این روش به عنوان روشی غیرتهاجمی و قابل اعتماد برای بیماران مبتلا به تاخیر یا درمان نشدن شکستگی‌ها است.
توانبخشی شکستگی استخوان با لیزر
لیزر درمانی ثابت کرده که ترمیم شکستگی، کاهش التهاب بافت نرم، کاهش درد و مزایای مثبتی روی دامنه حرکتی به همراه دارد. نتایج لیزر درمانی سطح پایین (LLLT) روی شکستگی‌های بسته (CBFs) در مچ و دست تغییر و بهبود قابل توجهی را نشان داده است. (منبع)
توانبخشی شکستگی مچ دست با الکتروتراپی
بعد از دوره بی‌تحرکی، هدف فیزیوتراپی بهبود تحرک، قدرت و انعطاف‌پذیری مفصل آسیب دیده است. در این سطح، شکایت اصلی بیمار، درد و سفتی است که مانع از عملکرد درست اندام آسیب دیده می‌شود. مسکن همیشه موثر نیست، بنابراین نیاز به بررسی حرکات توانبخشی است که ممکن است درد را کاهش داده و بهبود عملکرد را پس از شکستگی رادیوس دیاستال (DRF) به همراه داشته باشد.
تحریک الکتریکی از راه پوست (TENS) و جریان تداخلی (IFC)، دو روش الکتروتراپی هستند که معمولا برای کنترل درد استفاده می‌شوند. خوشبختانه، الکتروتراپی قادر به کاهش درد و سفتی و افزایش دامنه حرکتی، قدرت عضلانی و توانایی عملکردی در مچ شکسته بوده است. (منبع)
سخن پایانی
تمامی متخصصان فیزیوتراپی و کاردرمانی از طریق آموزش و تجربه، آماده درمان بیماری‌ها و صدمات مختلف می‌شوند. بنابراین، اگر مشکل خاصی با مچ شکسته خود دارید، در اولین فرصت با متخصص فیزیوتراپی و کاردرمانی تماس بگیرید. روش‌های متنوعی وجود دارند که دامنه حرکتی و عملکردی استخوان را بهبود بخشیده و درد و سفتی مچ را کاهش می‌دهند، بنابراین حتما مرتبا به پزشک مراجعه کرده و ورزش کردن را فراموش نکنید.
سوالات پرتکرار
چقدر طول میکشد تا مچ دست شکسته توانبخشی شود؟
بعد از شکستگی مچ، بیشتر ترمیم بین هفتههای 6 تا 12 روی میدهد. در این مدت داشتن درد و ناراحتی طبیعی است. این امر زمانی روی میدهد که شما سعی می‌کنید فعالیت‌هایی را انجام دهید که برای مدتی انجام نداده‌اید. حساس بودن ناحیه آسیب دیده برای چند ماه بعد از صدمه، طبیعی است.
آیا بعد از برداشتن گچ باید از بریس مچ دست استفاده کرد؟
بعد از باز کردن گچ، باید از آتل متحرک استفاده کنید. از این آتل در شب و محیط‌های شلوغ مانند وسایل عمومی استفاده کنید. باید ورزش‌های مچ دست را بلافاصله بعد از باز کردن گچ شروع کنید.
آیا با وجود مچ دست گچ گرفته می‌توان از انگشتان استفاده کرد؟
اکثرمواقع بله می‌توانید. هرچند مچ بی تحرک است، اما تا زمانی که مشکلی برای شکستگی پیش نیاید، انگشتان می‌توانند آزادانه حرکت کنند.
آیا ورم داشتن بعد از برداشتن گچ دست طبیعی است؟
بله، به منظور کاهش ورم باید در حالتی استراحت کنید که مچ پشتیبانی شده و بالاتر قرار گیرد و ورزش‌هایی را که متخصص فیزیوتراپی به شما میدهد را نیز انجام دهید.
آیا می‌توانم در طول زمانی که مچ دست شکسته من در حال ترمیم است ورزش کنم؟
در طی این زمان، باید مطمئن شوید که بازو سفت، ضعیف یا متورم نگردد. بسته به مقدار فعالیتی که با شکستگی موجود می‌توانید انجام دهید، متخصص فیزیوتراپی ورزش‌های ملایمی را تجویز می‌کند تا در هنگامی که آتل یا گچ استفاده می‌کنید، شانه، آرنج و انگشتان حرکت کنند. اکثر مبتلایان به شکستگی مچ به آرامی ورزش را با بازو و پاها شروع می‌کنند، در این حالت بقیه بدن در هنگام بهبود شکستگی بد فرم نمی‌گردند. متخصص فیزیوتراپی می‌تواند به عادت کردن شما به برنامه ورزشی کمک کند، با این کار قوا و سلامتی کلی خود را بدون دخالت در ترمیم مچ دست حفظ خواهید کرد.
تاثیرات بلند مدت مچ دست شکسته چیست؟
عوارض شکستگی مچ دست نادر هستند، اما ممکن است شامل سفتی مستمر، درد یا ناتوانی شوند. سفتی و درد در ناحیه آسیب دیده معمولا در نهایت بعد از باز کردن گچ یا جراحی رفع می‌گردند. با این حال، برخی درد و سفتی دائمی خواهند داشت.
آیا نوشیدن آب به ترمیم استخوان‌های شکسته کمک می‌کند؟
آب به رقیق شدن خون کمک کرده و مواد مغذی و اکسیژن را در بدن به حرکت در می‌آورد. به همین دلیل نوشیدن مقدار زیادی آب بعد از صدمه یا جراحی مهم است زیرا می‌تواند این مواد مغذی ترمیم کننده سلول را به راحتی به ناحیه تحت درمان منتقل کند.
آیا می‌توان سرعت بهبودی مچ دست شکسته را بالا برد؟
در مورد صدمات دست و مچ، ورزش‌هایی به نام تاندون گلاید که شامل حرکت دادن شست و انگشتان می‌شود، می‌توانند به تقویت و پشتیبانی تاندون‌ها کمک کنند. فیزیوتراپی می‌تواند به شما در یادگیری حرکات بی‌خطر در زمانی که استخون بی‌حرکت است، کمک کند.
