فیزیوتراپی تنگی کانال نخاع جهت درمان و جلوگیری از پیشرفت این عارضه

تنگی کانال نخاعی وضعیتی است که در آن ستون فقرات شما در مناطق مختلفی از کمر باریک شده  و منجر به فشار بر نخاع می‌شود. این عارضه می‌تواند سبب درد عصب و ضعف عضلانی در ناحیه کمر و ستون فقرات شود.  تتگی نخاعی می‌تواند در اثر آسیب مهره‎های کمر و افزایش سن ایجاد شود. برای بهبود و درمان تنگی کانال نخاعی، توصیه می‎شود شیوه زندگی خود را تغییر دهید و بنا به دستور پزشک دارو و یا درمان خاصی را دنبال کنید. انواع روش‌های درمانی در فیزیوتراپی از جمله ماساژ و طب سوزنی به عنوان موثرترین راه درمان برای این نوع از آسیب نخاعی شناخته شده اند اما اگر وضعیت شما حاد باشد  و درد شما در کوتاه مدت بهبود نیابد، شما ممکن است برای درمان این مسئله نیاز به جراحی داشته باشید.

علل تنگی کانال نخاعی

تنگی کانال نخاعی یک بیماری است که اغلب در طول زمان به علت سایش تدریجی نخاع و مهره‌های کمر رخ می‎دهد و با استفاده بیش از حد مهره و پیری در ارتباط است. این عارضه در بیماران مبتلا به سابقه کمردرد یا آسیب ستون فقرات و یا در کسانی که شیوه زندگی آنها بی تحرک و یا صرف وقت زیادی از بلند کردن اجسام، خم شدن، چرخیدن و یا درگیر فعالیت‌های نشسته می‎باشد شایع است.از دیگر علل‌های تنگی کانال نخاعی عبارتند از :

حادثه خاص

تنگی کانال نخاعی معمولا  ممکن است به دلیل یک حادثه خاص و یا در اثر نشستن، خم شدن و بلند کردن اجسام سنگین به طور مکرر در طول یک دوره کوتاه مدت رخ دهد. در این موارد، آسیب به دیسک مهره ای ممکن است باعث  فتق دیسک به داخل کانال نخاعی شود.در برخی موارد،این وضعیت ممکن است بعلت صدمات ناشی از ضربه، مانند تصادفات وسایل نقلیه موتوری همراه با شکستگی  و یا جابجایی مهره، و یا به احتمال کمتر بعلت تومور یا کیست رخ دهد.

عوامل ارثی

در درصد کمی از بیماران، افزایش احتمال ابتلا به این بیماری در اثر عوامل ارثی مانند تنگی کانال نخاعی مادرزادی ، و یا لغزش یک مهره به جلو و سر خوردن روی مهره دیگری (اسپوندیلولیستزی) وجود دارد.
در زیر لیستی از برخی از شایع ترین عوامل که ممکن است به تنهایی و یا در اثر ترکیبی  از این موارد باعث  محدود شدن فاصله کانال نخاعی شود،آورده شده است:
• فتق و بیرون زدگی دیسک
• استئوآرتریت ستون فقرات (دژنرسانس دیسک بین مهره ای)
•پوکی استخوان (استئوفیت)

• ضخیم شدن رباط‌ها
  • لغزش مهره (اسپوندیلولیستزی)
  • دژنراسیون مفصل فاست
  • آرتریت روماتوئید
  • شکستگی‌های ستون فقرات یا جابجایی مهره
  • تومورها یا کیست‌های ستون فقرات
  مهم است که علت دقیق تنگ کانال نخاعی را تشخیص دهیم، زیرا درمان برای شرایط یا علل مختلف می‎تواند بطور قابل توجهی متفاوت باشد. (2)

درمان تنگی کانال نخاعی

درمان از روش‌های ساده به پیچیده به شرح زیر است:

آیا دارو درد شما را کاهش می‌دهد؟

پزشک برای تسکین درد در کوتاه مدت ممکن است داروهایی مانند NSAIDS یا داروهای اپیوئید با دوز بالا را تجویز کند. ازاپیوئیدها در درازمدت استفاده نکنید، زیرا آنها می‌توانند اعتیادآور باشند. دستورالعمل‌های پزشک خود را در مورد میزان دوز مصرفی دنبال کنید و هرگز بیش از مقدار توصیه شده مصرف نکنید. دکتر می‎تواند به شما بگوید چه مدت می‎توانید اپیوئیدها را برای درمان بیماری‌های ستون فقرات خود مصرف کنید. پزشک ممکن است به تدریج دوز داروی شما را بسته به میزان بهبودی شما در طول زمان کاهش دهد. داروهای ضد التهاب نیز می‎توانند به درمان درد روزانه کمک کنند. با پزشک خود در مورد اینکه کدام دارو مناسب است صحبت کنید . با توجه به در نظر گرفتن عوامل خطراین بیماری، هرفرد ممکن است برای مصرف داروهای ضد درد مناسب نباشد.

فیزیوتراپی برای تنگی کانال نخاعی

هدف از فیزیوتراپی کاهش درد است و به شما امکان می‎دهد به تدریج به فعالیت‎های عادی خود بازگردید. فیزیوتراپی برای تنگی کانال نخاعی شامل درمان با وسایل فیزیکی یا مکانیکی، از جمله از طریق ورزش یا گرما است. فیزیوتراپی درد در بافت نرم (از جمله عضلات، رباط‌ها و تاندون‌ها) را کاهش می‎دهد، عملکرد را بهبود می‎بخشد و قدرت عضلانی را افزایش می‎دهد.فیزیوتراپ ممکن است شما را به انجام برخی از درمان‌ها توصیه کند و یا از روش‌های موثری مانند زیر استفاده کند:

• برای جلوگیری از التهاب و درد، یک کمپرس گرم بر روی کمر خود قرار دهید. قبل از قرار دادن آن، کمپرس گرم یا بطری آب گرم را در یک حوله قرار دهید. کمپرس گرم را برای 10 دقیقه روی کمر بگذارید.
• برای جلوگیری از تورم نیز می‎توانید یک کمپرس سرد را روی کمر و ستون فقرات پشت خود قرار دهید. برای احتیاط، شما می‎توانید از کمپرس سرد زمانی که احساس سوزش در کمر و ستون فقرات خود دارید استفاده کنید. بسته سرد را همانند کمپرس گرم در یک حوله قرار دهید و آن را به مدت 10 دقیقه روی محل درد بگذارید.
• از واکر یا عصا استفاده کنید. با توجه به وضعیت نخاعی شما، ممکن است پیاده روی با حرکت بدنتان به سمت جلو راحت ترصورت گیرد. تکیه بر روی یک واکر یا عصا وقتی که شما ایستاده و یا در حال راه رفتن می‎باشید ،سبب کاهش استرس بر روی ستون فقرات می‎شود. شما می‎توانید عصا را از فروشگاه‌های پزشکی و یا بصورت آنلاین خریداری کنید.
• از کمربندهای طبی استفاده کنید. در برخی موارد، شما می‎توانید از بریس برای محکم نگه داشتن ستون فقرات خود استفاده کنید. در مورد این گزینه با پزشک خود صحبت کنید. شما می‎توانید یک بریس سفارشی مناسب به صورت آنلاین یا از طریق فروشگاه‎های پزشکی متناسب با وضعیت بیماری خود سفارش دهید.
• از صندلی‌هایی که محافظ کمر و ستون فقرات دارند استفاده کنید. از صندلی‌هایی که تکیه گاه آنها قابل خم شدن و به عقب و جلو کشیدن است استفاده کنید .صندلی با تکیه گاه صاف و بی حرکت،می‎تواند ستون فقرات شما را بدتر کند. شما می‎توانید صندلی‌های خود را در خانه یا محل کار خود برای حفاظت از مهره‌های کمری و نواحی پشت خود عوض کنید.
• طب سوزنی در عارضه‌های نخاعی موثر است . طب سوزنی می‎تواند به کاهش درد و استرس در ستون فقرات شما کمک کند. به دنبال یک متخصص طب فیزیکی معتبر از طریق دکتر اولیه خود باشید. مطمئن شوید که درمانگران طب سوزنی تجربه ی این درمان را برای بیماران مبتلا به عارضه‌های نخاعی داشته اند.
• ماساژ بافت‌های عمیق در کاهش درد و ناراحتی بی تاثیر نیست. به دنبال یک ماساژ درمانگر که در زمینه درمان بیماران مبتلا به بیماری‌های ستون فقرات مهارت دارد باشید. همانند درمان طب سوزنی در صورت تشخیص پزشک به ماساژتراپی، می‎توانیداز پزشک خود بخواهید شما را به به یک ماساژ درمانگر ارجاع کنند. شما ممکن است برای مقابه و تسکین درد خود به چند جلسه ماساژ درمانی نیاز داشته یاشید.

حرکات اصلاحی تنگی کانال نخاعی

 فعال ماندن یکی از مهم ترین توصیه‌ها برای مدیریت علائم تنگی کانال فقرات کمری است. نکته مهم و کلیدی این است که تمریناتی را انجام دهید که برای شما قابل انجام و لذت بخش هستند و همچنین نشانه‌های تنگی کانال نخاع را تشدید نکند. این بخش از مقاله نمونه‌هایی از برخی از تمرینات که ممکن است به کاهش علائم تنگی کانال فقرات کمری کمک کند را  فراهم می‎کند. تمرینات ورزشی باید با مشورت و تحت نظر پزشک  انجام شود چرا که اشتباه انجام دادن یک ورزش می‎تواند آسیب بیشتری به ستون مهره‌های شما وارد کند.

 برای انعطاف پذیری عضلات و ستون فقرات کمر ورزش‌های کششی انجام دهید

 به پشت دراز بکشید و زانوهای خود را به داخل سینه جمع کنید. شما باید در قسمت پایین خود احساس کشش کنید. 30 ثانیه در این موقعیت بمانید و سپس به آرامی زانوها را آزاد کنید. این کشش را 4-6 بار، در روزانجام دهید.

کشش دیگری که در آن شما خود را روی دست و زانو قرار می‎دهید را انجام دهید. به آرامی روی پاشنه‌های خود نشسته و انگشتانتان را روی زمین بگذارید. قفسه سینه و بازوهای خود را به سمت  پایین سینه به سمت جلو کشش دهید.  این حرکت را برای 30 ثانیه نگه دارید. 4-6 بار این تمرین را در روز تکرار کنید.(1)

ورزش‌های هسته ای تقویت عضلات شکمی انجام دهید

به پشت خود دراز بکشید و کمر خود را روی زمین فشار دهید . همانطور که این کار را انجام می‎دهید، عضلات شکمی پایین خود را فشار دهید وقسمت تحتانی شکم خود را(ناف) به داخل و خارج ببرید.به مدت 10 ثانیه در این موقعیت  بمانید. روزانه 8-10 بار این ورزش را انجام دهید.

• تقویت عضلات هسته ای به شما در حمایت از ستون فقرات کمر کمک می‎کند.
• شما همچنین می‎توانید حرکات دراز نشست انجام دهید، که در آن شما به پشت دراز کشیده ، پاهای خود را خم کرده و بازو‌های خود را روی سینه به صورت ضربدری قرار می‎دهید. همانطور که سر و شانه‌هایتان را از کف زمین بلند می‎کنید، پایین کمر خود را در برابر زمین قرار دهید. در حین انجام این تمرین،عضلات شکم خود را محکم نگه دارید. در این موقعیت به مدت 2 تا 4 ثانیه بمانید و سپس پایین بیاورید. سعی کنید 2 سری دراز نشست 10 تایی در روز انجام دهید.

از دوچرخه ثابت برای تقویت قلب و عروق خود استفاده کنید

برای داشتن فعالیت و تحرک در طول روز از تمرینات هوازی و دوچرخه به مدت 30 دقیقه استفاده کنید. تمرین‌های سبک روی دوچرخه یک راه خوب برای حفظ وزن سالم و کمک به کاهش درد در ستون فقرات و کمر می‎باشد. حدالامکان از ورزش‌های سنگین مانند دویدن،یا دویدن با سرعت زیاد اجتناب کنید. این تمرینات می‎تواند فشار زیادی بر ستون فقرات شما ایجاد کند و وضعیت شما را بدتر کند.

شنا کنید

ایروبیک در آب و شنا، که در آن تمرینات در آب انجام می‎شود، راه خوبی برای ورزش کردن بدون وارد کردن فشار بر ستون فقرات و مفاصل شما می‏‎باشد. چندین بار در هفته در استخر راه بروید و یا  در یک کلاس آبی ثبت نام کنید.

برای ورزش دادن عضلات کمر تای چای را امتحان کنید

تای چای از حرکات آهسته و کنترل شده برای افزایش جریان خون درعضلات و افزایش انعطاف پذیری مفاصل شما استفاده می‌کند. این یک گزینه مناسب برای عارضه‌های ستون فقرات است و باعث فشار بر روی ستون فقرات نمی‌شود. به دنبال یک کلاس تای چی و یا یوگا در نزدیکی محل زندگی خود باشید. شما همچنین می‌توانید Tai Chi را در خانه با استفاده از فیلم‌ها و آموزش‌های آنلاین انجام دهید.

با یک مربی شخصی در سالنهای ورزشی کار کنید

کار با یک مربی به شما اجازه دهد یک برنامه تمرینی سفارشی برای کمک به درمان مشکل ستون فقراتتان داشته باشید. مربی می‌تواند به شما ورزش‌های شکمی و تقویت عضلات را بدون صدمه زدن به ستون فقرات آموزش دهد. توجه داشته باشید که مربی انتخابی شما سابقه ی کار کردن با بیمار آسیب نخاعی را قبلا داشته است.

پی ار پی

با پیشرفت‌های اخیر در هر دو زمینه پزشکی و تکنولوژی، روش‌های منحصر به فرد برای کمک گرفتن از توانایی بدن خود برای بهبود و درمان بیماری وجود دارد و تاثیر آن چندین برابر از برخی روش‌های درمانی است . منظور از این درمان همان پلاکت‌های غنی از پلاسما (PRP) می‎باشد. PRP از خون بیمار برداشت می‎شود. خون از بیمار کشیده می‎شود و با استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته متمرکز می‎شود. هدف از این تکنیک  به دست آوردن عملکرد بالا یک مولکول خاص در پلاسما خون (قسمت مایع خون) به نام پلاکت است. عملکرد اصلی پلاکت‎ها به تشکیل لخته‌های خون کمک می‎کند. با این حال، این قطعه سلول میکروسکوپی نقش مهمی را در درمان التهاب و در بهبود بیماری بازی کند .و این به علت آنزیم‌های مختلف، مواد شیمیایی و عوامل موجود در پلاکت‌ها است (5).

اوزون تراپی

اوزون، (O3)، یک شکل انرژی اکسیژن است که حاوی سه اتم اکسیژن است و نه دو اتم که معمولا با آن تنفس می‎کنیم. اوزون دومین استریلیزر قوی در جهان است و می‎تواند برای از بین بردن باکتری‌ها و ویروس‌ها استفاده شود.سومین اتم اکسیژن ازون آن را بسیار واکنش نشان می‎دهد. این اتم به خودی خود به مولکول‌های دیگر متصل می‏‎شود. هنگامی که آلاینده‌ها مانند باکتری‌ها یا ویروس‌ها با اوزون ارتباط برقرار می‎کنند، حفره ای کوچک در دیواره سلولی ایجاد می‎شود. هنگامی که دیواره سلولی نابود شود، باکتری قادر به زنده ماندن نخواهد بود. این فرایند اکسیداسیون نامیده می‌شود. اوزون اساسا بعد از استفاده از آن، به اکسیژن بازگشت می‎کند. این باعث می‎شود آن اکسیدان بسیار سازگار با محیط زیست و بسیار امن برای استفاده است.

استفاده از اوزون پزشکی توسط ارائه دهندگان پزشکان که برای استفاده از این درمان آموزش دیده اند، نسبت به استفاده از ایبوپروفن رضایت بخش تر است. به شدت توصیه می‏‎شود درمان‌های ازن را از متخصصانی که آموزش‌های لازم را طی کرده اند، دریافت کنید و از آنها بخواهید گواهینامه‌های خود را نشان دهند.

در چه صورت پزشک برای درمان،جراحی را  توصیه می‎کند؟

اگر وضعیت شما حاد باشد و درمان‌های ساده تر بیماری شما را بهتر نکند، جراحی به عنوان آخرین گزینه توصیه می‎شود. برای انتخاب جراح از پزشک اولیه خود کمک بخواهید و مطمئن شوید که انتخاب درستی برای جراحی گرفته اید. شما باید احساس کنید که می‎توانید به جراح خود اعتماد کنید، زیرا جراحی ستون فقرات می‎تواند بسیار تهاجمی باشد. جراحی ستون فقرات هنگامی که توسط یک جراح با تجربه  و ماهرانجام شود می‌تواند عوارض کمتری را داشته باشد. از اینکه قبل از انجام جراحی با چندین پزشک مشورت کنید هراسی نداشته باشید.

جراحی لامینکتومی ولامینوتومی سبب کاهش فشار بر اعصاب نخاعی می‎شود

لامینکتومی ،مهره‌های آسیب دیده در ستون فقرات شما را از بین می‎برد. لامینوتومی بخشی از قسمت مهره‌های آسیب دیده کمر را برداشته و یک حفره بزرگ برای کاهش فشار در آن قسمت را ایجاد می‎کند. این عمل ستون فقرات را از حالت فشرده خارج و سبب کاهش فشار اعصاب می‎شود. این دو روش عمل‌های تهاجمی می‎باشندرو به زمان بهبودی قابل توجهی نیاز است.

عمل جراحی فیوژن (پیوند استخوانی) برای تثبیت ستون فقرات

 فیوژن ستون فقرات، گزینه تهاجمی و خطرناک است. در این روش، جراح و دستیاران آن ستون فقرات بیمار را با قرار دادن یک میله فلزی در یک بخش از ستون فقرات تثبیت خواهد کرد. این جراحی معمولا در صورتی انجام می‎شود که وضعیت تنگی کانال نخاعی شدید و دژنراسیون باشد . از آنجایی که این عمل بسیار تهاجمی است بیمار باید فیزیوتراپی انجام دهد، دارو مصرف کند و تغییرات شیوه زندگی را در نظر داشته باشد.

چند ماه تا یک سال بعد از عمل جراحی

 شما باید از بلند کردن چیزی سنگین تر از 8 پوند (3.6 کیلوگرم) جلوگیری کنید و بیشتر وقت خود را صرف نشستن یا دراز کشیدن کنید. در صورت بهبودی شما می‎توانید اموری از جمله آشپزی، تمیز کردن و رفتن به حمام را انجام دهید. دکتر داروهای ضد درد و سایر گزینه‌های درمانی را برای کنترل درد تجویز می‎کند. در حین بهبودی، محل جراحی نیاز به تمیزشدن و بررسی روزانه برای پیداکردن اطمینان به عدم ایجاد عفونت وجود دارد. جراحی فیوژن نخاعی معمولا برای بهبودی حداقل 6 ماه تا 1 سال طول می‎کشد. اگر جراحی کمتر تهاجمی ستون فقرات داشته باشید، ممکن است مدت بهبودی شما سریع تر اتفاق بیفتد (1)